جراحی سرطان زنان

سرطان زنان

رشد و تکثیر غیر طبیعی سلول های بدن موجب به وجود آمدن سلول های سرطانی می‌شود و توده های سرطانی خوش خیم و بد خیم را ایجاد می کند که فرد منجر به انجام جراحی سرطان زنان می شود.

حال یکسری از این توده های سرطانی فقط در بدن خانم ها ایجاد شده و آنها را درگیر می کند و با نام سرطان های زنان معروف هستند.

این افراد باید توسط دکتر متخصص زنان تشخیص و درمان شود.

در ادامه شایع ترین آنها را به شما معرفی کرده و روش جراحی به کار رفته جهت درمان را نیز بیان می‌ کنیم.

انواع سرطان زنان

از میان سرطان ها، یکسری از آنها هستند که در زنان رخ می دهد و آنان را درگیر می کند از جمله:

سرطان دهانه رحم

سرطان دهانه رحم با علائم زیرکه میتواند توسط خود فرد مورد توجه قرار گیرد ، همراه است:

• داشتن خونریزی بین دو قاعدگی
• افزایش میزان خونریزی ماهانه یا طول کشیدن خونریزی
• داشتن خونریزی بعد از برقراری رابطه جنسی
• داشتن درد در قسمت لگن
• داشتن خونریزی بعد از انجام دادن معاینه لگن
• داشتن ترشحات بد بو و بد رنگ
• داشتن درد در زمان ادرار کردن

سرطان تخمدان

سرطان تخمدان دارای علائمی به قرار زیر است:

• نفخ کردن و متورم شدن شکم
• ابتلا به یبوست به خاطر تغییرات در عملکرد روده
• کم شدن وزن به صورت ناگهانی و بدون علت مشخص از جمله رژیم غذایی (البته چنین کاهش وزنی علل متعدد دیگری نیز میتواند داشته باشد)
• تکرر ادرار
• داشتن حس سیری زودرس بعد از خوردن مقدار کمی غذا
• داشتن درد در قسمت لگن و زیر شکم و یا کل شکم
• تهوع و در مراحل پیشرفته تر استفراغ

سرطان سینه

سرطان سینه یکسری علائم را در بیمار ایجاد می کند از جمله:

• به وجود آوردن تورم و قرمزی در سینه
• تغییر در ظاهر سینه و یا افزایش سایز سینه
• ایجاد تغییرات در ظاهر نوک سینه
• وجود داشتن ترشحات غیر عادی از سینه
• داشتن احساس وجود توده در داخل سینه (شایعترین علامتی که منجر به تشخیص سرطان سینه میشود لمس توده توسط خود فرد است)
• احساس درد در داخل سینه
• به وجود آوردن منافذ بر روی پوست سینه شبیه پوست پرتقال
• ایجاد خارش و التهاب در سینه
• بالا رفتن ضخامت پوست سینه
• داشتن احساس سفت بودن در سینه

سرطان رحم

سرطان رحم به دلیل رشد غیر طبیعی سلول ها به وجود آمده و با علائم زیر همراه است:

• داشتن خونریزی زیاد از حد زمان پریود
• لکه بینی در فواصل بین پریودها
• لکه بینی و خونریزی بعد یائسگی که شایعترین علامت سرطان رحم است

جراحی سرطان دهانه رحم

چنان چه سرطان ایجاد شده در دهانه رحم در مراحل اولیه و حالت پیش سرطانی باشد پزشک با انجام بی حسی موضعی و یا بیهوشی سبک و به کارگیری یکسری ابزار پزشکی شامل سیم های نازک و الکتریکی اقدام به خارج کردن آنها می کند.

در شرایطی که سرطان پیشرفت کرده باشد و بدخیم باشد پزشک ابتدا با ایجاد برش های مخروطی شکل اقدام به خروج بافت های غیر عادی و سرطانی می کند.

این نوع روش جراحی نیز تحت بی حسی موضعی و یا بیهوشی انجام می‌شود.

معمولا در مواقع پیشرفت سرطان در دهانه رحم  جراحی های بزرگتر جهت درمان بیماری لازم است.

با به کار گیری این روش های جراحی پزشک توده های سرطانی را خارج می کند و چنان چه لازم باشد بعد از جراحی از شیمی درمانی و پرتو درمانی جهت درمان بیمار استفاده می کند.

استفاده از روش مخروط برداری

در این روش که فقط در مراحل خیلی اولیه امکان دارد فقط بخشی از دهانه رحم برداشته میشود و رحم باقی گذاشته میشود و امکان حفظ باروری به طور کامل وجود دارد.

استفاده از روش تراکلکتومی

در این روش درمانی پزشک اقدام به خارج کردن دهانه رحم و بافت های اطراف آن می کند ولی رحم در جای خود باقی می ماند.

استفاده از روش هیسترکتومی رادیکال

از طریق این روش درمانی هم دهانه رحم و هم رحم  و بافت های اطراف خارج می گردد.

قابل ذکر است که این خارج کردن رحم با موارد هیسترکتومی ساده که در موارد غیر بدخیم به کار میرود تکنیک متفاوتی دارد و جراحی فوق تخصصی محسوب میشود.

جراحی  سرطان تخمدان

جراحی سرطان تخمدان را با توجه به شدت و درجه سرطان استفاده می کنند و در طی انجام آن، توده های سرطانی را از تخمدان خارج می کنند.

انواع روش های جراحی برای این سرطان به قرار زیر است:

‌استفاده از روش سالپنگو اوفورکتومی

این روش جراحی برای برداشتن لوله های رحم و تخمدان ها به کار گرفته می‌شود.

استفاده از روش هیسترکتومی همراه با برداشتن تخمدانها

در جراحی هیسترکتومی جراح اقدام به خارج کردن کل رحم کرده و بافت های اطراف آن را که آلوده شده اند را نیز خارج می کند.

با انجام عمل هیسترکتومی و برداشت تخمدانها فرد بیمار دیگر باردار و پریود نشده و یائسه می شود.

استفاده از روش جدا کردن غده های لنفاوی و یا لنفادنکتومی

در این روش پزشک جراح اقدام به خروج غدد لنفاوی ناحیه لگن و نواحی نزدیک آئورت می کند که همراه با هیسترکتومی به طور کامل لگن پاک میشود.

این جراحی تکنیک خاصی دارد و جراحی فوق تخصصی محسوب میشود.

استفاده از تخلیه کردن ناحیه سرطانی

چنان چه سرطان تخمدان موجب درگیر شدن بافت های اطراف نیز شده باشد پزشک جراح اقدام به خارج کردن بافت های سرطانی اطراف نیز می کند و از روش شیمی درمانی در کنار آن استفاده می نماید‌.

روش های جراحی را پزشکان با توجه به شدت و پیشرفت سرطان به کار می گیرند.

جراحی سرطان پستان

انجام جراحی برای سرطان پستان به طریق زیر صورت می گیرد:

استفاده از روش لامپکتومی

در این روش درمانی چنان چه توده خوش خیم باشد توده سرطانی و بافت های اطراف آن را خارج می کنند و پزشک سعی می کند بافت سینه را در کنار جراحی توده ها حفظ نماید.

بعد از اینکه جراحی انجام شد از روش پرتودرمانی برای درمان استفاده می کنند تا سلول های سرطانی باقیمانده نیز از بین بروند.

این روش در مراحل اولیه سرطان پستان قابل انجام است.

استفاده از روش ماستکتومی

چنان چه توده سرطانی بزرگ باشد، از روش ماستکتومی‌ برای درمان سرطان استفاده می کنند و از طریق آن پزشک کل سینه بیمار را تخلیه می کند و بافت سینه، نوک سینه و عضله های زیر پستان خارج می‌شود.

گاهی مواقع خود بیمار خواستار استفاده از این روش است.

این نکته را باید بگوییم که با خارج کردن کامل سینه امکان بازگشتن سرطان در بخش های زیرین سینه وجود دارد و بیمار باید کاملا از نظر عود تحت نظر باشد.

جراحی سرطان رحم

این سرطان که جزو شایعترین سرطانهای زنان است و جراحی آن  موجب متوقف شدن سیکل قاعدگی زنان شده و دیگر بارداری رخ نمی دهد.

این سرطان معمولا در سن بعد از یائسگی رخ میدهد.

روش های جراحی سرطان رحم هیسترکتومی است که به روش های زیر صورت می گیرد:

• استفاده از روش برداشتن کل رحم
• استفاده از روش سالپنگوـ اوفورکتومی به طور همراه یعنی خارج کردن رحم، تخمدان ها و لوله های فالوپ

عمل هیسترکتومی را از طریق راه های زیر انجام می دهند:

• از راه واژن که رحم را بدون برش روی شکم خارج می کنند.
• از راه شکم که با ایجاد برش های عمودی و یا افقی بر روی شکم رحم را خارج می کنند.
• از راه لاپاراسکوپی که با ایجاد چند برش کوچک روی شکم و در محل ناف و وارد کردن ابزار های جراحی به داخل شکم رحم  را بریده و آن را از راه واژن خارج می کنند.
  این روش ارجح در درمان این سرطان است و از نظر راحتی بعد جراحی و درد کمتر و زیبائی ارجحیت زیادی به روشهای جراحی باز دارد.

نقش جراحی در درمان سرطان‌های زنان

جراحی یکی از ارکان اصلی درمان سرطان های زنان است که به عنوان درمان اولیه یا تکمیلی در بسیاری از انواع سرطان های زنان به ویژه در مراحل اولیه استفاده می شود.

در سرطان هایی مانند سرطان رحم، سرطان تخمدان و سرطان دهانه رحم، جراحی برای برداشتن تومور یا اندام های تومورال  (مانند رحم، تخمدان ها یا بخش هایی از دهانه رحم) می تواند وضعیت بیمار را به میزان قابل توجهی بهبود بخشد و خطر گسترش بیماری را کاهش دهد.

در برخی موارد، جراحی نه تنها به عنوان درمان اصلی، بلکه برای تسکین علائم و بهبود کیفیت زندگی، به ویژه در سرطان هایی که در مراحل پیشرفته تر تشخیص داده می شوند، استفاده می شود.

یکی از مهم ترین اهداف جراحی در سرطان های زنان، برداشتن تومور و بافت های سرطانی برای جلوگیری از گسترش آنها به سایر قسمت های بدن است.

به عنوان مثال، در سرطان های رحم، هیسترکتومی (برداشتن رحم) به عنوان یک درمان رایج برای بسیاری از بیماران در مراحل اولیه استفاده می شود.

در سرطان تخمدان، جراحی برای برداشتن تخمدان ها و بافت های اطراف برای جلوگیری از گسترش سرطان انجام می شود.

این نوع جراحی ها علاوه بر درمان می توانند شانس بهبودی و بقای طولانی تری را برای بیمار افزایش دهند.

همچنین، جراحی ممکن است همراه با سایر روش های درمانی مانند شیمی درمانی و پرتودرمانی برای نتایج بهتر مورد استفاده قرار گیرد.

با وجود مزایای فراوان جراحی، این روش درمانی همیشه برای همه بیماران مناسب نیست و ممکن است با چالش هایی همراه باشد.

عوامل مختلفی مانند مرحله بیماری، وضعیت عمومی بیمار و ترجیحات فردی او در تصمیم گیری برای انجام عمل جراحی موثر هستند.

علاوه بر این، جراحی می تواند با عوارضی مانند عفونت، خونریزی، مشکلات مربوط به باروری یا تغییرات هورمونی همراه باشد.

بنابراین تصمیم گیری برای انجام جراحی نیازمند بررسی دقیق و مشاوره با تیم پزشکی به منظور انتخاب بهترین راه حل برای هر بیمار است.

چگونگی انتخاب روش جراحی مناسب برای درمان سرطان‌های زنان

انتخاب روش جراحی مناسب برای درمان سرطان های زنان به عوامل متعددی بستگی دارد که در هر مورد باید با دقت همه مسائل در نظر گرفته شود.

اولین عامل مهم در این تصمیم مرحله و نوع سرطان است.

به عنوان مثال، در سرطان های محدود به یک ناحیه مانند سرطان دهانه رحم یا سرطان رحم در مراحل اولیه، جراحی هایی مانند هیسترکتومی (برداشتن رحم) یا تراکلکتومی (برداشتن بخشی از دهانه رحم) می توانند به عنوان گزینه های مناسب در نظر گرفته شوند.

در حالی که در سرطان های پیشرفته تر یا سرطان تخمدان، جراحی های پیچیده تری برای برداشتن تومور و بافت های اطراف آن (مانند تخمدان ها، لوله های فالوپ و در برخی موارد غدد لنفاوی) ضروری است.

علاوه بر این، برخی عوامل دیگر مانند اندازه و محل تومور، نوع سرطان (به عنوان مثال، حساس به هورمون یا موارد دیگر) و پاسخ به درمان های قبلی نیز نقش مهمی در انتخاب روش جراحی دارند.

عوامل دیگری مانند وضعیت عمومی بیمار، سن و ترجیحات شخصی نیز بر تصمیمات جراحی تأثیر می گذارد.

برای بیمارانی که به دنبال حفظ باروری خود هستند، جراحی های کمتر تهاجمی مانند تراکلکتومی یا هیسترکتومی که امکان حفظ رحم را فراهم می کند، ممکن است ترجیح داده شوند.

همچنین پیشرفت های تکنولوژیکی در جراحی های کم تهاجمی مانند جراحی لاپاراسکوپی (جراحی از طریق برش های کوچک و استفاده از دوربین) به پزشکان اجازه می دهد تا جراحی های پیچیده تری را با حداقل تهاجم و دوره نقاهت کوتاه تر انجام دهند.

در نهایت تصمیم گیری در مورد روش جراحی باید بر اساس بررسی کامل وضعیت پزشکی بیمار و مشاوره دقیق با تیم درمان انجام شود تا بهترین نتیجه ممکن حاصل شود.

نقش جراحی در پیشگیری از عود سرطان در زنان

جراحی نقش مهمی در پیشگیری از عود سرطان در زنان به ویژه در سرطان های رحم، تخمدان و دهانه رحم دارد.

در بسیاری از موارد، جراحی رادیکال (مانند هیسترکتومی یا برداشتن تخمدان ها و بافت اطراف) می تواند به طور چشمگیری خطر بازگشت سرطان را به ویژه در مراحل اولیه بیماری کاهش دهد.

این جراحی ها به حذف کامل بافت ها و تومورهای عفونی و جلوگیری از گسترش آن ها به سایر نواحی بدن کمک می کند.

علاوه بر این، در بیمارانی که در معرض خطر بالای عود سرطان هستند، جراحی اضافی مانند برداشتن غدد لنفاوی یا بافت اطراف آن می تواند در شناسایی سلول های سرطانی باقیمانده مفید باشد.

شیمی درمانی و پرتو درمانی

روش شیمی درمانی و پرتو درمانی جزو روش های  تکمیلی درمان سرطان بوده و آنها را پیش از انجام جراحی برای کوچک کردن غده های سرطانی و یا معمولا بعد از آن برای از بین بردن سلول های سرطانی باقیمانده به کار می برند.

شیمی درمانی روشی دارویی است که به صورت خوراکی و تزریقی وجود دارد و باید در فواصل منظمی مورد استفاده قرار گیرد و روش پرتو درمانی از طریق به کارگیری پرتو های یونیزان، مستقیما تومور مورد نظر را نشانه گرفته و بر روی ناحیه وجود تومور اعمال می گردد.

دکتر ملیحه عرب متخصص زنان، فلوشیپ فوق تخصصی انکولوژی(سرطان) زنان در حوزه سرطان های زنان و خدمات درمانی مربوط به آن مشغول به فعالیت هستند.

عوارض انجام جراحی های سرطانی زنان

جراحی های مربوط به درمان سرطان های زنان می تواند منجر به عوارض مختلفی شود که بسته به نوع جراحی، مرحله بیماری و وضعیت عمومی بیمار متفاوت است.

یکی از شایع ترین عوارض این جراحی ها عفونت های بعد از عمل است که ممکن است به دلیل برش های جراحی یا آسیب به بافت های سالم ایجاد شود.

همچنین خونریزی شدید یا غیرعادی در حین یا بعد از جراحی نیز یک مشکل احتمالی است.

در برخی موارد، بیماران ممکن است به دلیل برداشتن بخش‌هایی از دستگاه تناسلی مانند رحم یا تخمدان‌ها دچار مشکلات هورمونی شوند که می‌تواند منجر به علائمی مانند گرگرفتگی، تغییرات خلقی یا مشکلات جنسی شود.

در سرطان های رحم و تخمدان، جراحی های گسترده ممکن است نیاز به برداشتن سایر بافت ها مانند غدد لنفاوی یا لوله های فالوپ داشته باشد که منجر به عوارض اضافی می شود.

عوارض طولانی مدت سرطان های زنان شامل تغییر در عملکرد تولید مثل و ناباروری است.

برداشتن رحم یا تخمدان ها می تواند منجر به از دست دادن توانایی باردار شدن شود، که نگرانی اصلی بسیاری از زنان جوان است.

علاوه بر این، برخی از جراحی ها ممکن است به مثانه، روده یا سایر اندام های مجاور آسیب برساند که منجر به مشکلات عملکردی مانند بی اختیاری ادرار یا مشکلات گوارشی شود.

سایر عوارض طولانی مدت شامل اختلالات روانی مانند افسردگی یا اضطراب است که در اثر تغییرات فیزیکی و عاطفی پس از جراحی ایجاد می شود.

اگرچه این عوارض معمولا قابل کنترل هستند، اما نیاز به پیگیری دقیق و توصیه های پزشکی برای کاهش اثرات منفی خود دارند.