واکسن hpv

واکسن hpv  جزو آن واکسن هایی است که مانع از جمع شدن و به وجود آمدن ویروس hpv شده و از ابتلای فرد به سرطان دهانه رحم، سرطان واژن، سرطان مقعد و … جلوگیری می کند.

بیماری hpv یا پاپیلومای انسانی  نوعی عفونت ویروسی می باشد که از تماس پوست با پوستی آلوده منتقل میشود.

این بیماری جزو بیماری های شایع مقاربتی است و ریسک بروز آن در افرادی که به لحاظ جنسی، بسیار فعال هستند بالا است.

در اکثر مواقع فرد مبتلا به ویروس hpv هیچ گونه علائمی نداشته و از ابتلای خود به این ویروس اطلاع ندارد.

بهترین حالت ابتلا به این ویروس زمانی است که چون زگیل تناسلی در فرد ظاهر میشود.

زگیل های ایجاد شده بیماری وخیمی را به همراه ندارند ولی ظاهر نامناسبی داشته و استرس هایی را برای فرد مبتلا به همراه دارد و درمان کردن آن برای فرد رنج آور است.

استفاده از واکسن hpv برای پیشگیری از ابتلا به این ویروس و عوارض ناشی از آن بسیار اهمیت دارد.

از آنجا که بیماری hpv جزو بیماری های شایع است، ممکن است در صورت ابتلای فرد، تا آخر عمر با فرد بوده و وی را درگیر نماید.

توصیه هایی در رابطه با تزریق واکسن hpv

توصیه های لازم در رابطه با تزریق واکسن hpv از نظر دکتر ملیحه عرب عبارتند از:

• بانوانی که سنی بالای ۹ سال دارند بهتر است واکسن hpv را تزریق کنند.
• با انجام واکسیناسیون hpv باید تست پاپ اسمیر هم به صورت منظم انجام گیرد.
• زمان شروع روابط جنسی بهتر است واکسن های مقاربتی تزریق گردد تا مانع از ابتلا به بیماری های مقاربتی چون hpv شد.
• این واکسن مانع از ابتلا به تمام بیماری های رحمی نمیشود.
• استفاده از واکسن hpv به زنان باردار توصیه نمی شود. اگر یکی از دوز های واکسن قبل از بارداری تزریق شده است باید دوز بعدی را بعد از بارداری و زایمان تزریق کرد.
• برای زنانی که زیر ۲۶ سال هستند گزینه مناسبی است.
• تمام دختران و پسرانی که سنی بین ۱۱ تا ۱۲ سال دارند بهتر است این واکسن را تزریق کنند.
• استفاده از این واکسن به همه افراد توصیه می‌شود زیرا مانع از ابتلا به سرطان ناشی از این ویروس در فرد میشود.

مزایای استفاده از واکسن hpv

استفاده از واکسن hpv مانع از ابتلای فرد به این ویروس شده و با مزایای زیر همراه است:

• ریسک ابتلای فرد به عفونت های ویروسی ناشی از hpv را کاهش داده و از بین می برد.
• برای افرادی که به ضعف سیستم ایمنی بدن مواجه هستند واکسیناسیون مناسبی است.
• باعث از بین رفتن ریسک ابتلا به عفونت های مجدد در مقابل عفونت های ناشی از ویروس های مشابه میشود.
• توسط بیمارانی که ضایعه قبلی ناشی از hpv دارند، نیز می تواند استفاده شود.
• مانع از ابتلای نوجوانان و افراد دیگر به زگیل تناسلی میشود.
• باعث از بین رفتن ریسک انتقال ویروس در افرادی که ریسک انتقال در آنها بالا است، میشود.

سن تزریق واکسن hpv

استفاده از واکسن hpv جز در صورت باردار بودن فرد، دوران شیردهی یا در زمان وجود نقص سیستم ایمنی، برای همه افرادی بالای ۹ سال مناسب است.

سن مناسب تزریق آن از زمان شروع فعالیت جنسی است که فرد در معرض ابتلا به ویروس hpv قرار می گیرد.

بهترین سن تزریق واکسن برای زنان ۱۱ تا ۲۶ سالگی و در مردان ۱۰ تا ۲۱ سالگی است.

این امکان وجود دارد که واکسن را بعد از بازه زمانی اعلام شده و تا سن ۴۵ سالگی هم تزریق نمود ولی تاثیرگذاری واکسن هر چه سن بالاتر می رود کاهش می یابد زیرا در سنین نزدیک ۴۵ سال فرد ممکن است به دفعات در معرض این ویروس قرار گرفته باشد.

انواع واکسن hpv

برای اینکه از ابتلا به hpv یا بیماری پاپیلومای انسانی پیشگیری کنید باید جدا از انجام تست HPV، حتما واکسن hpv را استفاده نمایید.

واکسن hpv باعث پیشگیری از ابتلای فرد به بیماری hpv میشود.

ویروس hpv دارای انواع مختلفی است که برخی از آنها خطرناک بوده و باعث ابتلا به سرطان در فرد مبتلا میشود.

واکسن hpv در انواع زیر موجود است و با توجه به تجویز پزشک باید مورد استفاده قرار گیرد:

گارداسیل 9 Gardasil

واکسن گارداسیل ۹ در برابر ویروس اچ پی وی ۳۱، ۳۳، ۴۵، ۵۲ و ۵۸ موثر بوده و اثر گذاری آن ثابت شده است‌ و نسبت به واکسن گارداسیل دارای اثربخشی بیشتری در برابر این ویروس است.

گارداسیل

استفاده از واکسن گارداسیل چهار دوزی در سال ۲۰۰۶ توسط FDA برای زنان تایید شده و آنها را از ابتلا به سرطان دهانه رحم، واژن، مقعد، فرج و ابتلا به زگیل تناسلی در امان نگه می دارد.

این واکسن مانع از ابتلای فرد به نوع های خطرناک این ویروس چون ۶، ۱۱، ۱۶ و ۱۸ میشود و از فرد در مقابل این ویروس محافظت می کند.

محافظت از فرد با استفاده از واکسن گارداسیل، در برابر ویروس ۱۶ و ۱۸ تا حدود ۷۰ درصد و در برابر ویروس ۱۱ و ۶ حدود ۹۰ درصد است.

افرادی که سنی بین ۱۱ تا ۱۲ سال دارند باید دو دوز از این واکسن را دریافت کرده و دوز دوم را ۶ الی ۱۲ ماه بعد از دوز اول تزریق نمایند.

سرواریکس Cervarix

واکسن سرواریکس توسط FDA در سال ۲۰۰۹ تایید شده و باعث جلوگیری از ابتلای فرد به سرطان دهانه رحم شده و با ویروس های ۱۶ و ۱۸ مقابله می کند.

تزریق کردن واکسن برای مردان توصیه نمی گردد.

هر سه این واکسن ها مانع از ابتلا به گونه های پر خطر این ویروس چون hpv16 و hpv18 میشود.

استفاده از آنها باعث ایمن سازی بدن در برابر این ویروس میشود ولی باز این نکته را باید ذکر کنیم که تقریبا ۳۰ درصد از این ویروس ها ممکن است از دست این واکسن هان جان سالم به در برده و زنده بمانند‌.

توصیه می‌شود که فرد به صورت مرتب تحت تست پاپ اسمیر قرار بگیرید و خود را تحت چکاب قرار دهید.

محل تزریق واکسن hpv و تعداد دفعات تزریق

واکسن hpv درون عضلانی است و معمولا در عضلات بازو تزریق میشود ولی می توان آن را در قسمت بالا و خارجی عضلات ران هم تزریق کرد.

حجم این واکسن ۰.۵ میلی لیتر است و در فاصله زمانی ۰، ۲ و ۶ ماه تزریق میشود.

استفاده از واکسن hpv برای چه کسانی مناسب نیست؟

در موارد زیر توصیه می‌شود که فرد به هیچ وجه از این واکسن استفاده نکند:

• چنان چه فرد در دوز اول تزریق واکسن واکنش آلرژیک نسبت به آن داشته است.
• کودکانی که مبتلا به بیماری های خفیف هستند.
• در صورت داشتن حساسیت به مخمر نباید دو نوع واکسن گارداسیل تزریق شود و مورد استفاده قرار بگیرد.
• فردی که باردار است.
• افرادی که مبتلا به بیماری های شدید هستند باید تا زمان بهبودی خود صبر کنند و بعد این واکسن را تزریق کنند.

موارد منع استفاده از واکسن اچ پی وی (HPV) موضوعی مهم است که باید پیش از تزریق به دقت مورد توجه قرار گیرد.

اگرچه این واکسن یکی از موثرترین راه‌ها برای پیشگیری از عفونت‌های ناشی از ویروس پاپیلومای انسانی و در نتیجه کاهش خطر سرطان دهانه رحم و زگیل تناسلی محسوب می‌شود، اما در برخی شرایط استفاده از آن توصیه نمی‌گردد.

آگاهی از این موارد کمک می‌کند تا از بروز عوارض احتمالی جلوگیری شود و فرد بهترین تصمیم درمانی را با مشورت پزشک بگیرد.

اولین گروهی که نباید واکسن اچ پی وی را دریافت کنند، افرادی هستند که در دوزهای قبلی واکنش‌های آلرژیک جدی مانند کهیر شدید، تنگی نفس یا شوک آنافیلاکسی تجربه کرده‌اند.

در چنین شرایطی ادامه تزریق می‌تواند خطرناک باشد.

دسته دوم شامل افرادی است که به مخمر حساسیت دارند.

واکسن‌های گارداسیل 4 و 9 ظرفیتی حاوی پروتئین‌های تولیدشده توسط مخمر هستند و مصرف آن‌ها برای این افراد ممنوع است.

زنان باردار نیز باید از تزریق واکسن اچ پی وی خودداری کنند.

اگرچه شواهدی مبنی بر آسیب جدی گزارش نشده است، اما به دلیل نبود مطالعات کافی، تزریق در دوران بارداری توصیه نمی‌شود.

بهتر است واکسیناسیون به بعد از زایمان موکول شود.

کودکانی که به بیماری‌های خفیف مانند سرماخوردگی دچار هستند می‌توانند پس از بهبودی واکسن دریافت کنند، اما در مواردی که فرد به بیماری‌های متوسط یا شدید مبتلا باشد، لازم است تا زمان بهبودی کامل صبر کند.

تزریق در دوران بیماری می‌تواند سیستم ایمنی بدن را تحت فشار بیشتری قرار دهد و پاسخ واکسن را کاهش دهد.

به طور کلی، مشورت با پزشک پیش از تزریق واکسن اچ پی وی ضروری است.

پزشک با توجه به شرایط جسمی و سابقه پزشکی فرد بهترین زمان و روش ایمن‌سازی را پیشنهاد خواهد داد.

این دقت در انتخاب، موجب می‌شود واکسن بیشترین اثربخشی را داشته و خطرات احتمالی به حداقل برسد.

عوارض واکسن hpv

استفاده از این واکسن برای درمان زگیل تناسلی همراه با یکسری عوارض است از جمله:

• ایجاد قرمزی در ناحیه تزریق
• متورم شدن و خارش در محل تزریق
• تب کردن
• داشتن حالت تهوع و استفراغ
• بروز سرگیجه
• غش کردن
• وجود درد در محل تزریق
• واکنش آلرژیک نشان دادن
• ایجاد درد های مفصلی و عضلانی
• وجود ضعف و خستگی
• متورم شدن غدد

عوارض واکسن HPV معمولا خفیف و موقتی هستند، اما آگاهی از آن‌ها به شما کمک می‌کند تا با آمادگی بیشتری این واکسن را دریافت کنید.

بیشتر افراد پس از تزریق تنها علائم جزئی تجربه می‌کنند که در مدت کوتاهی برطرف می‌شوند.

در ادامه به شرح رایج‌ترین عوارض احتمالی این واکسن می‌پردازیم.

یکی از شایع‌ترین عوارض، ایجاد قرمزی و درد در محل تزریق است.

این حالت اغلب طی چند ساعت تا چند روز از بین می‌رود. در کنار آن، تورم و خارش در ناحیه تزریق نیز گزارش شده که معمولا نیاز به درمان خاصی ندارد.

تب خفیف پس از دریافت واکسن ممکن است رخ دهد و نشان‌دهنده واکنش طبیعی سیستم ایمنی به واکسن است.

برخی افراد نیز حالت تهوع، استفراغ یا سرگیجه را تجربه می‌کنند که معمولا گذرا و کوتاه‌مدت است.

در موارد نادر، ممکن است فرد دچار غش کردن شود، به همین دلیل توصیه می‌شود پس از تزریق برای مدتی در کلینیک استراحت کنید.

واکنش‌های آلرژیک به ندرت مشاهده می‌شوند، اما در صورت بروز علائمی مانند تنگی نفس یا کهیر باید سریعا به پزشک مراجعه کرد.

برخی افراد ممکن است دردهای مفصلی و عضلانی، ضعف و خستگی داشته باشند که معمولا طی چند روز برطرف می‌شوند.

از دیگر عوارض احتمالی می‌توان به تورم غدد لنفاوی اشاره کرد که به دلیل واکنش سیستم ایمنی ایجاد می‌شود و معمولا موقتی است.

در مجموع، واکسن HPV ایمن و موثر شناخته شده و مزایای آن در پیشگیری از سرطان دهانه رحم و زگیل تناسلی بسیار بیشتر از عوارض خفیف و گذرای آن است.

رعایت توصیه‌های پزشک و اطلاع از سابقه آلرژی یا بیماری‌های زمینه‌ای به کاهش خطرات احتمالی کمک خواهد کرد.

محدودیت‌ ها مصرف واکسن HPV

با وجود ایمنی و اثربخشی بالای واکسن HPV، برخی افراد ممکن است به دلایل خاصی واجد شرایط دریافت آن نباشند.

یکی از محدودیت‌ های اصلی، سن مناسب برای تزریق واکسن است.

این واکسن معمولاً برای دختران و پسران بین ۹ تا ۲۶ سال توصیه می‌ شود، زیرا در این بازه زمانی بیشترین تأثیر را در پیشگیری از عفونت HPV دارد.

با این‌ حال، افراد بالای ۲۶ سال نیز می‌ توانند با مشورت پزشک واکسن را دریافت کنند، اما اثرگذاری آن ممکن است کمتر باشد.

زنان باردار نباید واکسن HPV دریافت کنند، زیرا هنوز اطلاعات کافی درباره ایمنی آن در دوران بارداری وجود ندارد، هرچند تاکنون شواهدی مبنی بر آسیب‌ زا بودن آن مشاهده نشده است.

علاوه بر این، افرادی که به ترکیبات واکسن آلرژی شدید دارند، مانند کسانی که به مخمر یا لاتکس حساسیت دارند، نباید این واکسن را دریافت کنند.

اگر فردی پس از دریافت دوز اول واکسن واکنش آلرژیک شدید مانند کهیر، مشکلات تنفسی یا افت فشار خون تجربه کند، تزریق دوزهای بعدی توصیه نمی‌ شود.

اگر فرد در زمان واکسیناسیون دچار تب یا عفونت حاد باشد، بهتر است تزریق واکسن را تا بهبودی کامل به تعویق بیندازد.

با اینکه واکسن HPV یک روش پیشگیری بسیار مؤثر است، اما نمی‌ تواند در جهت درمان HPV عفونت های فعال را درمان کند.

به همین دلیل، افرادی که قبلاً به این ویروس مبتلا شده‌ اند، همچنان باید از غربالگری‌ های منظم برای تشخیص و مدیریت بیماری استفاده کنند.

مقدار اثربخشی واکسن hpv

طبق آمار به دست آمده واکسن hpv در پیشگیری از ابتلای فرد به این ویروس بسیار موثر بوده و مانع از ایجاد تغییرات پیش سرطانی و به وجود آمدن ضایعات سرطانی در فرد میشود.

تاثیرگذاری واکسن hpv حدود ۱۰ سال است و برای مدت زمان ۱۰ ساله از بدن در مقابل این ویروس محافظت می کند.

با وجود محافظت واکسن در برابر ویروس hpv پزشکان توصیه می کنند که از سن ۲۵ سالگی فرد به صورت منظم نیز تحت غربالگری دهانه رحم قرار بگیرد.

غربالگری منظم می‌ تواند به تشخیص زودهنگام هرگونه تغییر غیرطبیعی در سلول‌ های دهانه رحم کمک کند و در صورت لزوم، اقدامات درمانی برای جلوگیری از پیشرفت به سمت سرطان انجام شود.

علاوه بر این، غربالگری برای افرادی که واکسن HPV دریافت نکرده‌ اند یا در سنین بالاتر واکسینه شده‌ اند، اهمیت بیشتری دارد، زیرا احتمال ابتلا به ویروس در این افراد بیشتر است.

از آنجایی که واکسن HPV نمی‌ تواند تمام گونه‌ های ویروس را پوشش دهد، رعایت سایر نکات پیشگیرانه نیز ضروری است.

استفاده از محافظ‌ های بهداشتی مانند کاندوم در روابط جنسی، رعایت بهداشت فردی و داشتن یک سبک زندگی سالم و تقویت سیستم ایمنی بدن می‌ تواند به کاهش خطر ابتلا به این ویروس کمک کند.

در برخی موارد پزشکان توصیه می‌ کنند که دوز یادآور واکسن پس از گذشت چندین سال تزریق شود تا سطح ایمنی بدن در برابر ویروس HPV حفظ شود.

در نهایت، آگاهی‌ بخشی در مورد اهمیت واکسیناسیون و پیشگیری از HPV می‌ تواند تأثیر زیادی در کاهش نرخ ابتلا به بیماری‌ های مرتبط با این ویروس داشته باشد.

اهمیت واکسیناسیون HPV

واکسن HPV یکی از مؤثرترین راهکارهای پیشگیری از عفونت ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) و بیماری‌ های مرتبط با آن، به‌ ویژه سرطان دهانه رحم است.

این ویروس یکی از شایع‌ ترین عفونت‌ های مقاربتی در سراسر جهان محسوب می‌ شود و می‌ تواند علاوه بر سرطان دهانه رحم، باعث سرطان‌ های مقعد، آلت تناسلی، واژن و حلق شود.

واکسیناسیون در سنین پایین، قبل از شروع فعالیت جنسی، بالاترین میزان اثربخشی را دارد، زیرا بدن قبل از مواجهه با ویروس، آنتی‌ بادی‌ های لازم را تولید کرده و ایمنی لازم را ایجاد می‌ کند.

سازمان بهداشت جهانی (WHO) و مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌ ها (CDC) توصیه می‌ کنند که دختران و پسران بین ۹ تا ۱۴ سال واکسینه شوند تا خطر ابتلا به این ویروس و عوارض ناشی از آن کاهش یابد.

علاوه بر پیشگیری از سرطان، واکسیناسیون HPV در کاهش شیوع زگیل تناسلی نیز بسیار مؤثر است.

زگیل‌ های تناسلی یکی از شایع‌ ترین عوارض عفونت HPV هستند که می‌ توانند باعث ناراحتی‌ های جسمی و روانی شوند.

درمان این زگیل‌ ها ممکن است نیاز به روش‌ های جراحی یا دارویی داشته باشد که هزینه‌ بر و زمان‌ بر است.

از این‌ رو، واکسیناسیون می‌ تواند نه‌ تنها از بروز سرطان‌ ها، بلکه از ابتلا به زگیل تناسلی و هزینه‌ های درمانی مرتبط با آن نیز جلوگیری کند.

واکسیناسیون گسترده HPV در سطح جامعه می‌ تواند باعث کاهش گردش ویروس در میان افراد شود و در نتیجه، سطح ایمنی جمعی افزایش یابد.

یکی دیگر از دلایل اهمیت واکسیناسیون HPV، کاهش هزینه‌ های درمانی و بار اقتصادی ناشی از بیماری‌ های مرتبط با این ویروس است.

درمان سرطان‌ های مرتبط با HPV نیاز به روش‌ های پیشرفته پزشکی مانند جراحی، پرتو درمانی و شیمی‌ درمانی دارد که علاوه بر هزینه‌ های سنگین، تأثیرات منفی بر کیفیت زندگی بیمار می‌ گذارد.

بنابراین، پیشگیری از طریق واکسیناسیون، یک راهکار مقرون‌ به‌ صرفه و مؤثر برای حفظ سلامت عمومی است.

با توجه به اهمیت این موضوع، افزایش آگاهی عمومی درباره واکسن HPV و تشویق افراد به انجام این واکسیناسیون می‌ تواند نقش مهمی در کاهش شیوع بیماری‌ های ناشی از این ویروس داشته باشد و سلامت جامعه را بهبود بخشد.