جراحی لاپاراسکوپی

نوعی روش پیشرفته برای جراحی در نواحی شکمی و حفره لگن است.

برای این روش جراحی، جراح برش های کوچکی را ایجاد کرده و با وارد کردن ابزار های جراحی  به درون شکم و لگن از راه آن برش ها، عمل جراحی را انجام می دهد.

لاپاراسکوپ یکی از ابزار های جراحی است که از طریق این برش ها وارد بدن می‌شود و پزشک جراح با وجود آن می تواند تصاویر زنده ای از درون شکم و لگن به دست آورد و همزمان جراحی خود را انجام دهد و روند جراحی را به خوبی کنترل نماید.

موارد کاربرد روش لاپاراسکوپی

روش جراحی لاپاراسکوپی را برای جراحی های ناحیه شکم و لگن مورد استفاده قرار می دهند.

از جمله عمل های جراحی سرطان زنان و نواحی شکمی و لگنی می توان به موارد زیر اشاره نمود:

• در صورت وجود دردی در ناحیه شکم برای مشخص شدن علت درد
• حذف کردن و برداشتن اندام های شکمی چون آپاندیس، کبد، کیسه صفرا و …
• انجام دادن جراحی روی سیستم گوارشی فرد چون روده ها و معده
• ترمیم کردن و یا برداشتن اندام های تولید مثلی بانوان چون رحم، تخمدان، لوله های رحمی
• انجام عمل های مربوط به کاهش وزن چون عمل اسلیو معده
• انجام عمل های مربوط به فتق
• مشاهده کردن تومور های موجود در شکم مثل کیست تخمدان یا تومور تخمدان و در صورت نیاز خروج آنها
• بررسی دستگاه ادراری آقایان و در صورت نیاز درمان آن
• انجام دادن بیوپسی از بافت های مشکوک از جمله تخمدان

آمادگی های لازم پیش از انجام جراحی لاپاراسکوپی

برای انجام جراحی لاپاراسکوپی بیمار باید مثل هر عمل جراحی دیگر، یکسری نکات را رعایت کند از جمله:

• باید آزمایشات لازم پیش از جراحی را انجام دهد.
• پزشک را در جریان هرگونه دارویی که مصرف می کند قرار دهد از جمله دارو های رقیق کننده خون
• چنان چه باردار است باید حتما پزشک خود را در جریان بگذارد.
• اگر به بیماری های زنان مبتلا است باید به پزشک اطلاع دهد.
• در صورت وجود حساسیت باید پزشک را در جریان آن مورد بگذارد.
• در مورد شرایط انجام جراحی و اینکه باید ناشتا بود یا خیر از پزشک اطلاعات لازم را کسب کند.

انجام لاپاراسکوپی

جراحی لاپاراسکوپی را در بیمارستان ها و یا کلینیک ها انجام می دهند و مراحل زیر را شامل می شود:

• بیمار باید لباس بیمارستان را تهیه کرده و بپوشد و بر روی تخت جراحی قرار بگیرد.
• پزشک اقدام به بیهوشی عمومی یا موضعی بیمار می کند و داروی بیهوشی را به ورید بیمار یا کانال نخاعی تزریق می نماید.
  گاهی اوقات نیز از طریق گازی مخصوص و استنشاق آن توسط بیمار وی را می خوابانند و بیهوش می کنند.
• بعد از بیهوشی بیمار، جراح برش بسیار کوچکی را در ناحیه نزدیک به ناف می زند و گاز دی اکسید کربن را وارد شکم می کند تا فضای بین اندام های بیمار از هم باز گردیده و پزشک بهتر بتواند اندام ها را مشاهده کند‌.
• در این مرحله جراح لاپاراسکوپ را که حاوی دوربین است وارد شکم بیمار می کند تا بتواند اندام های داخل بدن را در مانیتور مشاهده کند.
• چنان چه نیاز به انجام بیوپسی و یا جراحی دیگری باشد، جراح با ایجاد برش های کوچک و وارد کردن ابزار جراحی، اقدام به جراحی بیمار می کند.
• پس از انجام جراحی ابزار های جراحی و گاز دی اکسید را خارج کرده و برش های ایجاد شده را بخیه می زنند.

انواع لاپاراسکوپی

لاپاراسکوپی به عنوان یک روش کم‌ تهاجمی جراحی در انواع مختلفی انجام می‌ شود که هر کدام برای اهداف خاصی طراحی شده‌ اند.

در ادامه به برخی از مهم‌ ترین انواع آن اشاره می‌ شود:

لاپاراسکوپی تشخیصی:

این نوع برای بررسی و تشخیص مشکلات داخل شکم و لگن، مانند دردهای مزمن، ناباروری یا تشخیص بیماری‌ های زنان استفاده می‌ شود.

در این روش، جراح از دوربین لاپاراسکوپ برای مشاهده دقیق اندام‌ ها استفاده می‌کند.

لاپاراسکوپی درمانی:

این نوع برای درمان بیماری‌ ها و مشکلات خاص به کار می‌ رود.

در این روش، علاوه بر مشاهده، جراح از ابزارهای خاص برای انجام عمل‌ هایی مانند برداشتن کیست‌ ها، آپاندکتومی، برداشتن کیسه صفرا یا ترمیم فتق استفاده می‌ کند.

لاپاراسکوپی زنان و زایمان:

برای درمان مشکلات مربوط به رحم، تخمدان‌ ها یا لوله‌ های رحمی به کار می‌ رود.

جراحی‌ هایی مانند برداشتن فیبروم، درمان اندومتریوز یا بستن لوله‌ های رحمی از جمله این موارد هستند.

لاپاراسکوپی چاقی:

برای درمان چاقی شدید استفاده می‌ شود.

روش‌ هایی مانند بای‌ پس معده یا اسلیو گاسترکتومی با این تکنیک انجام می‌ گیرد.

لاپاراسکوپی اورژانسی:

در شرایط اورژانسی مانند پارگی آپاندیس یا خونریزی داخلی استفاده می‌ شود.

هر نوع لاپاراسکوپی متناسب با شرایط بیمار و تشخیص پزشک انجام می‌ شود و نیازمند تجهیزات خاص و مهارت جراح است.

مراقبت های بعد از لاپاراسکوپی

بعد از انجام لاپاراسکوپی بیمار باید به چند نکته توجه کند:

• بعد از جراحی کمی احساس درد دارید که البته از جراحی به روش غیر لاپاراسکوپی خیلی کمتر خواهد بود و برای رفع آن می توانید از دارو های مسکن تجویزی پزشک استفاده کنید.
• اگر احساس خواب آلودگی و حالت تهوع دارید که بسیار کمتر از جراحی به روش غیر لاپاراسکوپی است ، طبیعی است و بعد از مدت کوتاهی برطرف می گردد.
• با گذشت مدت زمانی از انجام جراحی و بدست آوردن هوشیاری مرخص میشوید و می توانید به‌ منزل خود بازگردید.
  زمان مرخص شدن از بیمارستان نسبت به روش غیر لاپاراسکوپی زودتر است.
• از رانندگی کردن بعد از انجام جراحی تا زمان رفع کامل درد موضعی خودداری کنید. این دوره در لاپاراسکوپی خیلی کوتاهتر است.
• برای مدت زمانی ۲۴ ساعته شخصی را کنار خود داشته باشید تا در انجام کار ها به شما کمک کند و شما را همراهی کند. این دوره نیاز به کمک بعد از جراحی در لاپاراسکوپی کوتاهتر است.
• دارو های تجویزی پزشک را به موقع مصرف کنید.
  عفونت در لاپاراسکوپی خیلی نادر است..
• در صورت بخیه زدن شکاف های ایجاد شده باید بعد از مدت زمان یک الی دو هفته در صورتی که بخیه ها جدبی نباشند، بخیه‌ ها را بکشید البته باید نظر پزشک را در این زمینه جویا شوید.

تفاوت میان لاپاراسکوپی و لاپاراتومی

جراحی لاپاراتومی روشی است که با ایجاد برشی بر روی شکم انجام می گیرد و برای انجام آن، جدار شکم  به صورت افقی و یا عمودی باز می‌شود.

تکنیک لاپاراتومی جزو تکنیک های قدیمی تر  است که برای بعضی از جراحی ها هنوز‌ مورد استفاده قرار می گیرد، اما روشی تهاجمی تر و پر خطرتر  است و دوره نقاهت طولانی تر دارد.

اما لاپاراسکوپی را با ایجاد برش های بسیار کوچک انجام می دهند و جزو روش های جدید تر  است که کم تهاجمی تر بوده و دوره نقاهت و مدت زمان بستری کوتاهتری دارد و البته نیاز به دوره تمرین طولانی تری برای یادگیری آن توسط جراح دارد.

مزایای انجام لاپاراسکوپی

انجام دادن جراحی لاپاراسکوپی یک سری مزایا را برای فرد بیمار به همراه دارد که در ادامه مقاله سایت دکتر ملیحه عرب برایتان آورده ایم از جمله:

• مدت زمانی که بیمار در بیمارستان بستری می‌ گردد بسیار کوتاه است.
• بعد از انجام جراحی بیمار خیلی سریع‌تر بهبود‌ می یابد‌ و دوره نقاهت کوتاهی دارد.
• درد ایجاد شده و خونریزی جراحی بسیار کمتر است.
• جای زخم کمتری بر روی بدن باقی می‌ ماند.

معایب لاپاراسکوپی

جراحی لاپاراسکوپی، با وجود مزایای فراوان، معایبی نیز دارد که باید مورد توجه قرار گیرد.

یکی از مهم‌ترین معایب این روش، نیاز به تجهیزات پیشرفته و گران‌ قیمت است که ممکن است در برخی مراکز درمانی در دسترس نباشد.

علاوه بر این، این جراحی نیازمند مهارت و تجربه بالای جراح است و عدم تخصص کافی می‌ تواند منجر به بروز عوارض جدی شود.

یکی دیگر از معایب لاپاراسکوپی، احتمال ایجاد عوارضی نظیر آسیب به ارگان‌های داخلی، عفونت، خونریزی یا نشت گاز به حفره‌های دیگر بدن است.

به دلیل استفاده از گاز دی‌ اکسید کربن برای باد کردن شکم، ممکن است بیماران دچار درد شانه، تهوع یا ناراحتی در روزهای پس از عمل شوند.

در موارد خاص، لاپاراسکوپی ممکن است برای همه بیماران مناسب نباشد، به‌ ویژه در افراد با سابقه جراحی‌ های شکمی گسترده یا بیماری‌ های پیشرفته. محدودیت دید و دسترسی در برخی موارد پیچیده می‌ تواند انجام عمل را دشوار کند و در نهایت به تغییر به روش جراحی باز منجر شود.

در نهایت، طولانی‌ تر بودن زمان یادگیری و تمرین این روش برای جراحان، از دیگر چالش‌ های آن محسوب می‌ شود.

با این حال، این معایب با انتخاب مناسب بیماران و آموزش کافی جراحان قابل کاهش است.

عوارض لاپاراسکوپی

جراحی لاپاراسکوپی، اگرچه یک روش کم‌ تهاجمی و ایمن است، اما مانند هر روش جراحی دیگر می‌ تواند عوارضی به همراه داشته باشد.

یکی از عوارض شایع، درد در ناحیه شکم و شانه است که به دلیل استفاده از گاز دی‌ اکسید کربن برای باد کردن حفره شکمی ایجاد می‌ شود.

این درد معمولاً طی چند روز پس از جراحی کاهش می‌ یابد.

خونریزی و عفونت نیز از عوارض احتمالی این روش هستند. اگرچه این عوارض نادر هستند، اما در صورت وقوع، می‌توانند نیاز به درمان‌ های تکمیلی داشته باشند.

آسیب به ارگان‌ های داخلی مانند روده‌ها، مثانه یا عروق خونی نیز ممکن است در موارد نادر رخ دهد، به‌ویژه اگر دید جراح محدود باشد.

برخی بیماران ممکن است دچار واکنش‌ های آلرژیک به مواد بیهوشی شوند یا با مشکلات قلبی و تنفسی رو به‌ رو شوند.

در موارد خاص، گاز مورد استفاده در لاپاراسکوپی ممکن است به بافت‌ های دیگر نشت کرده و مشکلاتی نظیر آمفیزم زیر جلدی ایجاد کند.

همچنین، در مواردی که بیماری یا شرایط بیمار پیچیده باشد، ممکن است جراح مجبور شود عمل را به روش باز ادامه دهد.

برای کاهش این عوارض، انتخاب بیمار مناسب، مهارت جراح و رعایت دقیق مراقبت‌های قبل و بعد از عمل ضروری است.

در چه شرایطی بعد از انجام جراحی باید به پزشک مراجعه کنید؟

بعد از انجام جراحی لاپاراسکوپی چنانچه علائم زیر در فرد بیمار مشاهده شد باید سریعاً به پزشک مراجعه کرد:

• اگر درد ایجاد شده در ناحیه جراحی با گذشت زمان افزایش پیدا کند.
• چنان چه دردی در ناحیه شانه ها ایجاد شده و در حال افزایش باشد.
• اگر در زمان ادرار کردن با مشکلاتی مواجه شوید.
• در صورتیکه درجه حرارت بدنتان بالا باشد و تب کنید.
• زمانی که خونریزی در حال افزایش یافتن باشد و برطرف نگردد.
• چنانچه در ناحیه جراحی تورم وجود داشته باشد و با گذشت زمان برطرف نگردد.
• در صورتیکه پس از چند روز دچار تهوع و استفراع شوید.

هزینه لاپاراسکوپی

هزینه جراحی لاپاراسکوپی به عوامل متعددی بستگی دارد و ممکن است در شرایط مختلف متفاوت باشد.

نوع بیماری یا مشکلی که نیاز به جراحی دارد، پیچیدگی عمل، مدت زمان آن، و تخصص و تجربه جراح از عوامل اصلی تأثیرگذار هستند.

تجهیزات و فناوری‌های پیشرفته مورد استفاده در این روش و مکان بیمارستان (دولتی یا خصوصی) بر هزینه‌ها تأثیر می‌ گذارند.

هزینه‌ های جانبی مانند بستری شدن، مراقبت‌های بعد از عمل، و انجام آزمایش‌ های پیش از جراحی نیز بر مجموع هزینه تأثیرگذار هستند.

بیمه درمانی بیمار نیز نقش مهمی در کاهش هزینه‌ ها دارد، زیرا برخی بیمه‌ ها بخشی از هزینه‌های جراحی لاپاراسکوپی را پوشش می‌ دهند.

در مجموع، لاپاراسکوپی به دلیل کم‌ تهاجمی بودن و کاهش زمان بستری و بهبودی نسبت به جراحی باز، در بسیاری از موارد مقرون‌ به‌ صرفه‌ تر است.

با این حال، برآورد دقیق هزینه باید بر اساس شرایط بیمار و نظر پزشک انجام شود.