آندومتریوز چیست؟
آندومتریوز به اختلالی می گویند که باعث رشد کردن بافت پوشش داخل رحم که به آن آندومتر می گویند، در فضای خارج از رحم میشود.
زمانی عارضه آندومتریوز در فرد رخ می دهد که بافت آندومتر در قسمت های تخمدان، روده و دیگر قسمت های لگن شروع به رشد کند.
وجود تغییرات هورمونی سیکل قاعدگی باعث میشود که آندومتر در نواحی غیر از رحم شروع به رشد کند و درد و التهاب ایجاد کند.
بافت آندومتر در طول سیکل قاعدگی در رحم رشد کرده و زمانی که ضخیم میشود با قاعدگی از بدن خارج می گردد.
زمانی که این بافت در خارج از رحم و اندام های دیگر شروع به رشد کند جایی برای رفتن نداشته و در داخل لگن به رشد خود ادامه می دهد و علائمی چون چسبندگی در لگن، ایجاد اختلالات باروری، اسکار و ایجاد درد شدید در هنگام قاعدگی را با خود به همراه دارد.
برای درمان آندومتریوز حتما باید به پزشک متخصص همچون دکتر ملیحه عرب مراجعه کنید.
راهکار های پیشگیری از آندومتریوز
برای پیشگیری از آندومتریوز راهکاری وجود ندارد که ۱۰۰ درصد مانع از ابتلا به این عارضه شود ولی با رعایت یکسری نکته و راهکار می توانید تا حدودی ریسک ابتلا به این عارضه را در خود به حداقل برسانید.
راه های پیشگیری از آندومتریوز عبارتند از:
مصرف نکردن الکل
زمانی که الکل مصرف می کنید و مصرف شما بیشتر از حد نرمال است موجب تخریب شدن سیستم ایمنی بدن خود شده و خطراتی را برای سلامتی بدن ایجاد می کنید.
استفاده از الکل با بروز آندومتریوز رابطه مستقیم دارد.
استفاده زیاد از الکل تولید زیاد استروژن در بدن را به همراه دارد و موجب ابتلا به آندومتریوز میشود.
ورزش کردن
ورزش کردن جزو کار هایی است که ریسک ابتلا به آندومتریوز در شما را کمتر می کند.
ورزش کردن موجب سلامت عمومی بدن میشود و با افزایش سطح متابولیت های خوب استروژن همراه است و میزان متابولیت های بد استروژن را کم می کند.
البته اینکه این موضوع تا چه حد از ابتلا به آندومتریوز جلوگیری می کنند هنوز ثابت نشده است ولی برای آن دسته افرادی که به آندومتریوز مبتلا هستند گزینه مناسبی است.
استفاده از ورزش هایی چون دویدن و دوچرخه سواری کردن درد های ناشی از آندومتریوز را کمتر کرده و مقدار هورمون استروژن بدن را کاهش می دهد و به دنبال آن پریود های سبک در شخص مبتلا رخ می دهد.
افزایش مصرف سبزیجات
سبزیجات و میوه ها موجب سلامتی بدن و ایجاد حس بهتر در شما می‌شوند.
داشتن رژیم گیاهی موجب کاهش ریسک ابتلا به آندومتریوز می گردد.
در صورتی که نمی توانید رژیم گیاهی بگیرید باید به جای آن مقدار مصرف میوه و سبزیجات خود را بیشتر کنید.
افزایش مصرف چربی های سالم و کاهش مصرف چربی های اشباع شده
چربی های سالم و اسید های چرب امگا ۳ در داخل گردو، ماهی سالمون و… وجود دارند و موجب سلامت بدن می‌شوند ولی استفاده از چربی های اشباع شده چون چربی گوشت قرمز باعث بالا رفتن مقدار التهاب و استروژن بدن شده و ریسک ابتلا به آندومتریوز را افزایش می دهند.
مصرف کافئین کمتر
کافئین موجود در چای سبز و سودا زیاد است و بالا بودن آن موجب افزایش استروژن در بدن میشود.
البته بالا بودن میزان استروژن حتما باعث ابتلا به آندومتریوز نمی‌شود ولی باید به آن توجه نیز کرد و با کاهش مصرف کافئین سطح آن را در حد نرمال نگه داشت.
به جای نوشیدنی های کافئین دار نوشیدنی های بدون کافئین را مصرف کنید و آب فراوان بنوشید تا بدن هیدراته بماند.
استفاده از ویتامین D
ویتامین D خاصیت ضد التهابی داشته و میزان ایمنی بدن را بهبود می بخشد و موجب پیشگیری از رشد و پیشرفت آندومتریوز میشود.
آندومتریوز ممکن است ناشی از یک اختلال خود ایمنی باشد و با کاهش ویتامین D بدن میزان پیشرفت آن بیشتر میشود.
از دلایل اهمیت ویتامین D برای بیماری آندومتریوز می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- باعث تقویت سیستم ایمنی بدن میشود: تقویت سیستم ایمنی بدن از واکنش های التهابی پیشگیری کرده و مانع از پیشرفت آندومتریوز می گردد.
- بر روی هورمون ها اثر می گذارد: ویتامین D برای هورمون های بدن به ویژه استروژن مفید بوده و بر روی سطح آن اثر می گذارد.
نداشتن تعادل در هورمون ها از عامل های تشدید شدن آندومتریوز و بروز آن می باشد. - موجب کاهش التهاب میشود: کاهش التهاب با کاهش آندومتریوز رابطه مستقیم دارد و از آنجا که ویتامین دی خاصیت ضد التهابی دارد، التهاب موجود در لگن و بافت های آن را کمتر می کند و علائم ناشی از آندومتریوز را بهبود می بخشد.
- بر روی رشد سلولی اثر می گذارد: ویتامین دی با تاثیر گذاری بر رشد و تمایز سلول ها از رشد غیر طبیعی بافت آندومتر جلوگیری می کند.
کم کردن مقدار استرس و اضطراب خود
استرس و اضطراب علائم مربوط به آندومتریوز را افزایش می دهد و آنها را تشدید می کند پس با ایجاد آرامش و دوری از استرس میزان درد حاصل از این عارضه را به حداقل برسانید.
کاهش استرس کیفیت زندگی را بهتر می کند ولی در پیشگیری از آندومتریوز موثر نیست.
استفاده از ماساژ
با استفاده از ماساژ ملایم مقدار درد و فشار کم شده، روح آرام میشود و تسکین در عضلات رخ می دهد.
در صورت ابتلا به آندومتریوز ماساژ موجب تسکین درد میشود ولی با پیشگیری از آندومتریوز ارتباط ندارد و فقط حس آرامش و برطرف کردن خستگی را برای فرد به همراه دارد.
مراحل آندومتریوز
ابتلا به آندومتریوز در ۴ سطح قرار دارد که هر سطح آن دارای عوامل مختلفی چون وسعت، عمق، اندازه و محل است و میزان شدت بیماری را مشخص می کند.
این مراحل عبارتند از:
مرحله اول : خفیف
در مرحله خفیف ضایعات موجود کوچک هستند و بافت آندومتر خارج شده دارای عمق کمی در تخمدان ها است.
در این مرحله در داخل و اطراف حفره های لگنی التهاب خفیفی وجود دارد.
مرحله دوم : ملایم
در این مرحله آندومتریوز رخ داده دارای بافت های زائد با وسعت کم بوده و با تخمدان ها ادغام پیدا کرده است.
مرحله سوم : متوسط
به آندومتریوز در این مرحله آندومتریوز زائدی می گویند که به صورت عمیق بر روی تخمدان ها رخ داده و دیواره لگن را هم درگیر کرده است.
مرحله چهارم : شدید
در مرحله شدید بافت های آندومتر خارج شده به صورت عمیق قسمت های زیادی از لگن و تخمدان را پوشش داده است و ممکن است در لوله های فالوپ و روده ها نیز گسترش یافته باشد.
در این مرحله ممکن است کیست آندومتریوز در یک تخمدان یا هر دوی آنها ایجاد شود.
علائم ایجاد آندومتریوز
علائمی که به واسطه بیماری آندومتریوز در فرد رخ می دهد به عوامل مختلفی بستگی دارد.
علائم رخ داده می تواند متوسط یا شدید باشد و میزان درد رخ داده در شخص نشان دهنده مقدار پیشرفت آندومتریوز نمی باشد، زیرا ممکن است این عارضه خفیف باشد ولی با درد شدید همراه باشد.
از جمله علائم ابتلا به این بیماری می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- وجود گرفتگی در عضلات از چند روز قبل از بروز پریودی تا چند روز بعد از آن
- داشتن خونریزی های زیاد از حد در زمان پریودی یا وجود خونریزی در بین دو قاعدگی
- داشتن درد در هنگام برقراری روابط جنسی
- نابارور بودن
- داشتن درد در زمان اجابت مزاج
- وجود درد در قسمت زیر شکم
- داشتن مشکلات گوارشی چون حالت تهوع و استفراغ، نفخ داشتن و اسهال داشتن
- کمر درد
19 پاسخ
آیا رژیم غذایی خاصی می‌تونه به پیشگیری یا کاهش علائم آندومتریوز کمک کنه؟
بله، رژیم غذایی می‌تونه تأثیرگذار باشه. مصرف غذاهای ضدالتهابی مانند ماهی‌های چرب، میوه‌ها، سبزیجات، غلات کامل و کاهش مصرف گوشت قرمز، لبنیات پرچرب و کافئین می‌تونه به کاهش علائم کمک کنه.
واقعا ممنونم از توضیحات خوب و قابل فهم‌تون. اطلاعات این صفحه برای من خیلی مفید بود.
خواهش میکنم
آیا آندومتریوز قابل پیشگیریه یا فقط میشه علائمش رو کنترل کرد؟
برای پیشگیری از اندومتریوز میشه به بعضی علل ان از جمله استرس اشاره کرد. کاهش استرس و ورزش و ارامش قطعا نقش داره
برای کسی که سابقه خانوادگی آندومتریوز داره، راهی هست که بتونه احتمال ابتلا رو کم کنه؟
ورزش . کاهش استرس . انتخاب قرص جلوگیری
غذاهایی هست که بتونه به پیشگیری از آندومتریوز کمک کنه یا برعکس، بدترش کنه؟
بله، رژیم غذایی می‌تونه تأثیرگذار باشه. مصرف غذاهای ضدالتهابی مانند ماهی‌های چرب، میوه‌ها، سبزیجات، غلات کامل و کاهش مصرف گوشت قرمز، لبنیات پرچرب و کافئین می‌تونه به کاهش علائم کمک کنه
خیلی ممنون بابت اطلاعات کامل‌تون درباره پیشگیری از آندومتریوز. ساده و کاربردی توضیح دادین، عالی بود.
برای کسی که سابقه خانوادگی آندومتریوز داره، چطور میشه پیشگیری کرد؟
یک راه قرص جلوگیری است
آیا سبک تغذیه واقعاً روی پیشگیری از آندومتریوز اثر داره؟
بله اثر داره
آیا استفاده طولانی‌مدت از قرص جلوگیری، ریسک ابتلا به آندومتریوز رو کم می‌کنه؟
بله حتی بعد از جراحی اندومتریوز برای کاهش خطر عود از قرص استفاده میشه
آیا ورزش منظم هم می‌تونه توی پیشگیری از آندومتریوز مؤثر باشه؟
بله ورزش و کاهش استرس اثر دارند